De lange wachtlijsten in de genderzorg: schadelijk en onnodig

Onderzoek toont aan dat de lange wachttijden in de genderzorg schadelijke gevolgen hebben voor transgender personen. Dit blijkt uit een recent artikel van Tim v/d Grift, Casper Martens, Margriet Mullender en oud-Transvisievoorzitter Lisa van Ginneken.

Het onderzoek, waaraan 975 mensen meewerkten, laat zien dat:
• De gemiddelde wachttijd voor genderbevestigende zorg in 2019 meer dan een jaar was.
• Mensen die al in behandeling waren, waren beter opgeleid en identificeerden zich minder vaak als non-binair.
• De wachttijden leiden tot meer psychische klachten, slechtere gezondheid en een groter beroep op de geestelijke gezondheidszorg.
• De ernst van de zorgvraag kan door de wachttijd onbedoeld toenemen.
• De onderzoekers pleiten voor meer investeringen in transgenderzorg. Dit zou het welzijn van transgender personen verbeteren en toekomstige kosten besparen.

Er moet aandacht zijn voor:
• Uitbreiding van de zorg
• Versterking van de eerstelijnszorg voor genderdiverse personen
• Inhaalzorg
• Professionalisering van sociale ondersteuning tijdens de wachttijd

De wachttijden in de genderzorg zijn onacceptabel lang. De politiek, zorgverzekeraars en zorgaanbieders moeten samenwerken om hier een oplossing voor te vinden.

Het recent gepubliceerde artikel van Tim v/d Grift, Casper Martens, Margriet Mullender en oud Transvisie-voorzitter en oud-D66 kamerlid Lisa van Ginneken toont aan hoe schadelijk de effecten zijn van de wachttijden in de genderzorg.

Het artikel dat gepubliceerd is in eClinicalMedicine (in Open Access) gaat in op een onderzoek dat is gehouden onder 975 deelnemers. Van deze deelnemers wachtten er 431 op genderbevestigende zorg. Op het moment van dit onderzoek (2019) was de gemiddelde wachttijd meer dan een jaar.

Deelnemers die al onder behandeling waren, waren gemiddeld hoger opgeleid en identificeerden zich minder vaak als non-binair. De subjectieve effecten van het wachten waren voor de meeste behandelingen (zeer) negatief.

Het wachten lijkt te leiden tot meer behoefte aan zorg in de wachttijd. Hierdoor ontstaat er een grotere belasting op de Geestelijke Gezondheidszorg. Ook heeft het wachten een negatief effect op de “ernst” van iemands zorgvraag. De zorgvraag tijdens het behandeltraject kan hierdoor onbedoeld zwaarder worden.

Kwalitatieve bevindingen lieten zien dat lang wachten geassocieerd werd met een scala aan psychosociale klachten, een slechtere gezondheid, een toenemend beroep op de gezondheidszorg en een grotere ongelijkheid tussen transgender personen.

Het artikel en onderliggend onderzoek bevestigt nogmaals dat er meer moet worden geïnvesteerd in transgenderzorg. Investeringen nu vergroten het welzijn van de doelgroep en voorkomen nog meer kosten in de toekomst. Een lastige boodschap in tijden van forse bezuinigingen op de zorg, maar des te noodzakelijker.

“Jarenlang kampt de zorg voor genderdiverse personen met knelpunten. Dit onderzoek zet die realiteit nog eens kracht bij door het leed te belichten dat velen ervaren tijdens hun delicate transitieperiode. De uitkomsten zijn wellicht niet verrassend, maar dat maakt de pijn er zeker niet minder om.”

Sam van den Berg – Woordvoerder Transvisie

Er moet aandacht zijn voor:
• Uitbreiding van de zorg
• Versterking van de eerstelijnszorg voor genderdiverse personen
• Inhaalzorg (zie rapport “Onderzoek vraag transgenderzorg in Nederland”)
• Professionalisering van sociale ondersteuning tijdens de wachttijd

Wij, als belangenorganisatie, zullen samen met onze partners de politiek, zorgverzekeraars en zorgaanbieders blijven stimuleren om een verschil te maken voor onze doelgroep. De wachttijden in de genderzorg zijn onacceptabel lang. Wachten op de bus mag niet te lang duren, waarom op broodnodige zorg dan wel?