Persbericht: Extreme wachttijden transgenderzorg.
Persbericht – 15 december 2021
Extreme wachttijden en stuwmeer wachtenden in genderzorg stijgen weer fors in 2021: het roer moet om. Minister schetst onjuist en te rooskleurig beeld aan Tweede kamer.
Transvisie heeft Economisch bureau Impulseconomen onafhankelijk onderzoek laten doen naar de brief die Minister de Jonge van VWS aan de Kamer stuurde over de nieuwe wachtlijstcijfers in de transgenderzorg. Het economenbureau trekt verregaande conclusies over de verslechtering en ongunstige perspectieven voor het jarenlang wachten op transgenderzorg. Ook concludeert het bureau dat de minister meerdere onjuiste conclusies trekt over de ernst van de situatie
Impulseconomen: “We constateren dat de minister van VWS in de kamerbrief van 24 november jl. op belangrijke punten onjuiste conclusies trekt. Zo is de behandelcapaciteit van de psychologische zorg tussen 2018 en 2021 niet met 125% maar met 75% toegenomen, is de suggestie dat normen voor chirurgische zorg binnen handbereik zijn onjuist en is het aantal wachtenden op psychologische zorg op basis van de cijfers in de voortgangsbrief niet met 154% maar met 211% gestegen”
Hiermee schetst de minister aan het Parlement een te rooskleurig en feitelijk onjuist beeld van de problemen en het succes van de aanpak van de Minister en zorgverzekeraars. Het is hoog tijd de ernst van de situatie onder ogen te zien, het roer om te gooien en fors te investeren in de strijd tegen de extreme wachttijden in de genderzorg. En hierbij zorgverleners en patiënten aan het stuur te zetten. Het lange wachten lijdt immers al meer dan 10 jaar tot onacceptabele medische risico’s van suïcide(-pogingen), depressie, zelfmedicatie. Het persoonlijke lijden is onbeschrijfelijk en maatschappelijke en zorgkosten torenhoog.
De situatie die uit het onderzoek naar voren komt, is dat de wachttijden in het eerste half jaar van 2021 verder zijn doorgestegen van 72 naar nu 93 weken voor het starten van gesprekken met een psycholoog om toegang te mogen krijgen tot hormoonbehandeling en chirurgische ingrepen. De groep wachtenden nam in een half jaar toe met ca. 48% tot 6100 mensen. Vervolgens nog eens 2 jaar wachten op een operatie is geen uitzondering. Ook in de hormoon- en chirurgische zorg zijn de wachttijden de afgelopen jaren toegenomen.
Het economenbureau concludeert: ” In 2018 waren de wachttijden al te lang. En sindsdien zijn ze toegenomen, ondanks de inspanningen van VWS, zorgverzekeraars, zorgaanbieders en patiëntenorganisaties. Het aanbod is weliswaar toegenomen, maar kan de sterke toename van de vraag niet bijbenen. De lange wachttijden voor psychologische zorg hebben het effect van een stuwdam op de overige somatische zorg: als de problemen bij de psychologische zorg snel opgelost worden, zou de problematiek met het volledige gewicht verplaatsen naar de somatische zorg. De nieuwe cijfers bevestigen het beeld dat de problemen in de transgenderzorg zo groot zijn en zo snel groeien dat niet meer kan worden verwacht dat zorgaanbieders en zorgverzekeraars die zelf kunnen oplossen. Om de markt voor transgenderzorg in balans te krijgen is een interventie van de overheid nodig die verder gaat dan de huidige maatregelen.”
De alarmerende cijfers onderstrepen de urgentie om hier snel een start mee te maken, nu in januari het nieuwe kabinet aantreedt. Transvisie presenteerde in september aan de formateurs en Tweede Kamer een ‘doorbraakplan’ met een pakket maatregelen van 80 miljoen euro voor deze kabinetsperiode. Cruciaal is dat zorgverleners en patiënten aan het stuur komen van de aanpak en dat de overheid faciliterend en daadkrachtig optreedt en ruimschoots Financiële middelen ter beschikking stelt.
Transvisie roept de minister op om met zorgverleners en patiënten snel om tafel te gaan om te vragen wat zij nodig hebben om de problematiek op te gaan lossen. De huidige constructie van een kwartiermaker die uitsluitend in opdracht werkt van en betaald wordt door zorgverzekeraars en VWS is hiervoor niet de juiste weg. Een sterk onafhankelijk mandaat voor het zorgveld zelf, met expertise uit de praktijk, doorzettingsmacht en bovenal voldoende financiële middelen zijn nodig.
.
De Kamer heeft net een motie aangenomen waarin het de Minister opdraagt om de rol van zorgverleners en patiënten in de aanpak van de wachtlijsten te versterken. Dat is een goed vertrekpunt. Een volgende stap is dat de Minister goede plannen waarop alle zorgverleners samen met patiënten dringend aansturen en met brede steun in de Kamer serieus neemt en niet blokkeert. Zoals de wetswijziging voor introductie van triage in de genderzorg om wachtlijsten te verminderen. De minister heeft een overleg hierover met het veld afgewezen, het amendement ontraden en het plan kreeg vorige week geen coalitiemeerderheid. Een gemiste kans.
Dat zorgverleners en patiënten samen de problemen aan kunnen pakken blijkt uit de Alliantie GGZ Genderzorg die is ontstaan en die mogelijke opvang regelt voor de ongeveer 1700 cliënten van het failliete Stepwork. Dit om te voorkomen dat ze elders onderaan de wachtlijst terecht komen met nog extremere wachttijden tot gevolg. Deze grote groep cliënten waren anders volledig aangewezen op een klein startend bedrijf zonder ervaring in de zorg dat Stepwork in november overnam en slechts 4 zorgverleners in dienst had. Het failliete Stepwork, kreeg in november een aanwijzing van de Inspectie omdat de patiënt veiligheid in het geding is. Transvisie is deze week een onderzoek gestart hoe het met deze mensen gaat. We roepen de IGJ, NZa, verzekeraars en de Minister op om Patiënten belangen bij het toezicht bij een faillissement beter te waarborgen.
Transvisie zal het rapport samen met haar plannen gaan aanbieden aan de nieuwe minister van VWS.
Noot voor de redactie: Heeft u na het lezen van dit persbericht vragen of wilt u een interview afnemen? Neem dan contact op met: Maureen van Leeuwen – Voorzitter Transvisie via voorzitter@transvisie.nl of 06 21 83 79 42
PDF versie openen.
Afbeelding: Freepik.com bewerking door onze redactie.